Energietoolbox

Routekaart naar een duurzame wijk

Klik op de afbeelding om de hele handreiking te bekijken

Reductie energiegebruik in de praktijk

Inspiratie voor succesvolle energiebespaaracties in woningen. Wil je bewoners aanmoedigen en ondersteunen om energie te besparen in hun woningen? Deze handreiking bevat tal van succesvolle activiteiten die je kunt opzetten om bewoners op weg te helpen. De NMU ondersteunde een jaar lang gemeenten en bewonersinitiatieven met het opzetten van activiteiten in het kader van de Regeling Reductie Energiegebruik Woningen (RRE en RREW). De meest succesvolle acties en de geleerde lessen worden in deze handreiking besproken. Daarmee is het een schat aan tips en aanbevelingen voor activiteiten om woningen in wijk en gemeente te verduurzamen. 

Memorandum samenwerking energiecoöperaties en agrarische grondeigenaren

Windmolens en zonnevelden.. in alle gemeenten worden plannen gemaakt voor duurzame energieprojecten. Wat doe je als je agrarische grondeigenaar bent en je wordt benaderd door een initiatiefnemer? En wat doe je als vertegenwoordiger van een lokale energiecoöperatie als je op zoek bent naar mogelijke locaties? In dit memorandum (PDF) van de Natuur en Milieufederaties, Energie Samen en LTO staat een aantal suggesties voor samenwerking aan een goede procesparticipatie, zorgvuldige planvorming en goede relatie met de omgeving.

Wind- en zonneparken realiseren samen met inwoners

In samenwerking met Energie Samen schreven de Natuur en Milieufederaties de handreiking ‘Wind- en zonneparken realiseren samen met inwoners‘. Daarin kunnen gemeenten lezen hoe ze zélf de regie nemen in het realiseren van duurzame energieopwekking. Stap 1: eerst samen met de bevolking de opgave doornemen en randvoorwaarden opstellen. Dat kan tot een afgewogen en geaccepteerde locatiekeuze leiden, gecombineerd met 50% lokaal eigendom. De handreiking laat zien dat dit niet alleen wenselijk is maar ook prima mogelijk.

Tool voor het schrijven van een goede Warmtevisie

Nederland gaat van het gas af. Dat betekent dat woningen in de toekomst op een andere manier dan met aardgas moeten worden verwarmd. In het ontwerp-Klimaatakkoord staat dat gemeenten in 2021 een zogenaamde Transitievisie Warmte moeten hebben geschreven waarin een tijdspad is vastgelegd waarop wijken van het aardgas af gaan. Download hier het Rapport Transitievisie Warmte direct.

Checklist Natuurbelangen bij Grondgebonden Zonneparken

De komst van een zonnepark zorgt voor nieuwe omstandigheden, waar diverse flora en fauna nadeel of juist voordeel van kunnen hebben. Hoe bepaal je als belanghebbenden samen in goed overleg welke natuuraspecten extra of juist minder aandacht behoeven? En welke afspraken maak je over de wijze van vooronderzoek en eventuele realisatie? Daarvoor hebben De Natuur en Milieufederaties en Natuur & Milieu deze handige Checklist Natuurbelangen Grondgebonden Zonneparken (PDF) opgesteld.

Checklist Natuurbelangen bij Windenergie op land

Wil je weten welke maatregelen te nemen zijn om de effecten van windmolens zo klein mogelijk te laten zijn? In deze checklist zetten de Natuur en Milieufederaties en Natuur & Milieu op een rijtje wat er wettelijk al voorgeschreven wordt en wat er bovenwettelijk voor afspraken gemaakt kunnen worden. Dit geldt zowel voor lokatiekeuze als voor inrichting van een gebied.

De Constructieve Zonneladder

Met ‘De Constructieve Zonneladder’ kunnen gemeenten en regio’s in vijf stappen zelf helder en realistisch beleid uitwerken voor een goede inpassing van zonne-energie. We laten in dit document zien hoe een voorkeursladder opgesteld kan worden en hoe je met een routekaart toeziet op de beoogde toename van het aandeel zonne-energie in een gebied. Ook doen we vanuit onze eigen ervaringen een aantal procesaanbevelingen die de kans vergroten op een breed gedragen zonneladder als resultaat. Advies of begeleiding nodig bij de uitwerking van je eigen constructieve zonneladder? We staan graag voor je klaar!

Samen verder met windenergie op land

Wil je weten hoe je het best een windenergie-project kunt opzetten? De Natuur en Milieufederaties en Natuur & Milieu deden onderzoek naar vier windprojecten, leerden hier lessen uit en formuleerden aanbevelingen. Deze richten zich zowel op overheden, als op initiatiefnemers, en omgeving.

Energieke landschappen van de toekomst vormgeven

Wat is hierbij van belang volgens de Utrechtse natuur en milieu-organisaties?
Duurzame energie opwekken zal voor verandering zorgen in onze omgeving. We werken aan zogenaamde ‘energielandschappen’, maar deze vormgeven; hoe doe je dat? Wat is precies de visie van de provinciale natuur en milieuorganisaties hierop? Lees hier welke waarden en uitgangspunten voor de Oostbroekorganisaties van belang zijn bij het vormgeven van Energieke Landschappen.

Wat betekent 16% duurzame elektriciteitsopwekking in de provincie Utrecht?

De NMU rekende voor wat er moet gebeuren in de lopende lokale en provinciale bestuursperiode (dus tot 2022 cq 2023) om te komen tot 16% duurzame energie opwek. En dan specifiek voor de elektriciteitsopgave. We deelden de provincies in in gebieden met ieder hun eigen identiteit en verdeelden de windturbines en zonneweides die voor de hele provincie nodig zijn. Hiervan hebben we een overzichtelijk document gemaakt. Plaatjes laten zien wat het betekent als je liever zonnevelden zit dan windmolens, en andersom. Een handig handvat voor de dialoog over wat partijen en inwoners van een gebied het liefste zien.

Handreiking Populatieversterking

Over kwetsbare vleermuizen en vogels in de energietransitie. We staan middenin de duurzame energietransitie, maar de plaatsing van nieuwe technieken in ons landschap heeft ook invloed op kwetsbare dieren. Hoe kunnen we de leefomstandigheden in Nederland verbeteren voor vleermuizen en vogels die kwetsbaar zijn voor windturbines of hoogspanningslijnen? Lees er meer over in deze handreiking

Documenten

• Vragen en antwoorden COP Toekomstbestendig elektriciteitsnet (1 juli 2021)
• Presentatie Stedin en de energietransitie (1 juli 2021)
• Presentatie Je eigen energiebespaarplan maken (maart 2021) 
• Presentatie Digitaal Huisbezoek (12 januari 2021)
• Voorbereiding Warmtescan (training Digitaal Huisbezoek)
• Vragenlijst Warmtescan (training Digitaal Huisbezoek)
• Rooster Digitale Energiecoach (training Digitaal Huisbezoek)
• Handleiding Collectieve inkoopacties. Doel van deze handleiding is om energie-initiatieven op weg te helpen bij het organiseren van een Collectieve Inkoopactie voor maatregelen om woningen te verduurzamen.
• Presentatie Warmtezoekers. Training die Arno Harting op 23 juni 2020 gaf over hoe te adviseren over alternatieven voor aardgas als warmtebron.

Nuttige websites

• Kennisprogramma Energielandschappen
• Servicepunt Energie: alles over Warmte en Elektriciteit.
• HierOpgewekt: alles over aardgasvrij wonen en lokale energie.
• Energie Samen: de landelijke koepel en belangenvereniging voor duurzame energie-collectieven.
• Energie van Utrecht: Koepelcoöperatie van de provincie Utrecht. Projectleiders geven professionele ondersteuning bij de ontwikkeling van zonneweides en windmolens door lokale energiecoöperaties.
• Energienetwerk van de provincie Utrecht