De buurt van Kirsten en Willemijn, Odijk

29 buren aan een groen dak in Odijk

In Odijk (gemeente Bunnik) zorgden twee bewoners ervoor dat een hele buurt overging tot een groen dak.

In de nieuwe wijk ’t Burgje in Odijk en een oude wijk in Odijk lieten de afgelopen maand 29 huishoudens hun dak vol leggen met sedumplanten. Een fraai plaatje voor de buurt en goed voor de insecten die er de komende tijd rond zullen zoemen. Voor de bewoners van de huizen helpt het de boel te isoleren bij hitte en water op te vangen bij hevige regen. Er zijn subsidies en er is een adviespunt voor hulp. Kirsten Molendijk en Willemijn Drok wisten hun buren te motiveren om er gebruik van te maken en zijn trots op hun groene wijk.  

Gedeputeerde Landbouw en Natuur, Mirjam Sterk, juicht dit soort bewonersinitiatieven toe: “Vele kleine buurtprojecten maken een grote impact. Op de daken in Bunnik en Odijk is kaal dakoppervlak ingeruild voor een groene oase. Dat is beter voor de natuur en het klimaat. Dat hebben we hard nodig in het veranderend klimaat met langere periodes van enerzijds droogte en hitte en anderzijds heviger neerslag. Heel mooi te zien dat deze buren, via het Servicepunt Duurzame Daken van de NMU, dit project hebben kunnen opstarten. In het afgelopen jaar hebben we vanuit de provincie Utrecht financiële bijdrage geleverd voor het tot stand komen en het beheren van het Servicepunt Duurzame Daken”.

De Natuur en Milieufederatie Utrecht (NMU) heeft sinds de lancering van Servicepunt Duurzame Daken, ruim een jaar geleden, al honderden bewoners en bedrijven geholpen die hun daken willen verduurzamen. De NMU bepleit multifunctioneel gebruik van de daken. Zo dragen groene daken bij aan meer biodiversiteit, zorgen ‘blauwe’ (waterbergende) daken voor opvang regenwater en verkoeling, leveren gele daken (zonnepanelen) duurzame energie en kun je op zogenaamde ‘rode’ (toegankelijke) daken genieten van je terras of zelfs groentetuin. Deze kleuren kunnen als het dak er sterk genoeg voor is, heel goed gecombineerd worden.

Hoe lukte het deze twee dames om 29 buren enthousiast te maken voor een groen dak?

Wij spraken Willemijn en Kirsten daarover!

29 buren leggen deze maand groene daken aan. Hoe is dit idee ontstaan?

Kirsten: Een vriendin attendeerde mij op het aanbod van de NMU voor constructieberekeningen. Ik vond dit meteen een heel goed idee. We waren net nieuw in deze nieuwbouwwijk en hoewel we onze tuin al flink ‘groen’ hebben aangelegd vonden we het belangrijk nog meer bij te dragen aan wateropslag, biodiversiteit en verkoeling. Ik dacht: hoe meer buurtgenoten hier aan mee doen, hoe meer vierkante meters groendak.

Willemijn: Toen ik in t ‘Groentje las over de mogelijkheden voor subsidie ben ik een groep mensen bij elkaar gaan zoeken. In eerste instantie door een berichtje in de buurtapp, maar later ook via een berichtje in de nieuwsbrief van de Energiecoöperatie Bunnik. Via de NMU kwam ik in contact met Kirsten.

Voor ondersteuning vanuit het Servicepunt Duurzame Daken was een minimum van 10 huishoudens nodig. Het zijn er 29 geworden, hoe hebben jullie dat voor elkaar gekregen?

In het begin ben ik letterlijk de buurt rondgegaan, deur voor deur. Aanvankelijk liep het vrij langzaam en had ik maar nèt de voor het buurtinitiatief benodigde 10 huishoudens bij elkaar gesprokkeld. Later, toen de plannen concreter werden en duidelijk was wat de m2-prijs zou worden, heb ik via enkele buurtappgroepen opnieuw mensen enthousiast proberen te maken om mee te doen. Geleidelijk haakten er steeds meer mensen aan. En natuurlijk ging het ook via de mensen die al mee deden. Zo hebben mensen in een straat van 7 huizen elkaar enthousiast gemaakt, iedereen doet daar mee! En last but not least: ik hoorde dat er in Odijk nog iemand bezig was met groene daken, Willemijn dus. Wij hebben via de NMU contact met elkaar gezocht. We hebben toen samen offertes opgevraagd en subsidiemogelijkheden gezocht. In Verdituinen vonden we een prettige hovenier die de aanleg verzorgd heeft. En via de subsidieregeling Blauwe bewonersinitiatieven van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden hebben we een deel van de kosten vergoed gekregen.

Wat is het geheim van jullie succes?

Dat we hebben doorgezet: nog een appje in de buurtappgroep, toch nog eens langs de deuren. En ook mensen er op wijzen dat een groen dak ook simpelweg mooi is. Het belangrijkste is denk ik dat er gelukkig veel mensen zijn die het belang van groene daken inzien.

Wat is jullie belangrijkste les, en wat zouden jullie anderen aanraden die ook aan de slag willen?

Blijf proberen! In het begin kan het moeilijk zijn om mensen bereid te krijgen mee te doen, maar hoe concreter het wordt, hoe meer mensen mee willen doen. Zodra wij bijvoorbeeld een leverancier hadden gekozen en er daarmee duidelijkheid was over de prijs deden meer mensen mee.  Hetzelfde geldt voor de subsidie: toen wij duidelijk hadden welke subsidie mogelijk was en hoeveel kans er was op daadwerkelijk krijgen van de subsidie, deden meer mensen mee.

Willemijn: Het meeste werk bleek de afstemming met buurtgenoten. Ik vond de subsidieaanvraag zelf eigenlijk heel overzichtelijk, dat viel me erg mee.

Subsidie provincie Utrecht

De provincie Utrecht heeft afgelopen jaar een subsidieregeling gelanceerd waarmee onder meer in groepen verenigde inwoners zelf aan de slag kunnen met projecten voor een groenere en gezondere woonomgeving. De regeling is ook bestemd voor gemeenten, scholen, bedrijven, woningcorporaties en maatschappelijke organisaties. In totaal is er 1,78 miljoen euro beschikbaar voor klimaatadaptieve maatregelen. Een apart potje subsidiegeld is gereserveerd voor de voorbereiding en aanleg van groene daken. Om in aanmerking te komen voor subsidie moeten de daken echter ‘hoogwaardig’ zijn en aan bepaalde biodiversiteitseisen voldoen. Een gewoon sedumdak is dus niet voldoende maar een groen dak met gevarieerde vegetatie en begroeiing wel. Sinds begin dit jaar liep het storm bij het subsidieloket en tientallen aanvragen zijn al ingediend voor groene daken. Het beschikbare budget (€ 150.000) is voor dit jaar daarom ook bijna bereikt. Vanaf 1 januari 2023 kunnen weer nieuwe aanvragen ingediend worden.