Bomenkap

De bescherming van bomen is geregeld in Afdeling 11.3 van het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). Het Bal bevat geen definitie voor bos, maar spreekt over ‘houtopstand’. Bij houtopstand onder de Omgevingswet gaat het om beplanting van een ‘zelfstandige eenheid van bomen, boomvormers, struiken, hakhout of griend’ op een grondgebied van minimaal 10 are (1000 m²), of van minimaal 20 bomen wanneer het een rijbeplanting betreft.

Kapmelding

Het kappen van houtopstand is verboden zonder dat het gemeld is bij de provincie. Een kapmelding moet minstens 4 weken en maximaal 1 jaar van te voren worden gedaan. Houtopstand mag alleen worden gekapt als blijkt dat daarbij geen waardevol bos verdwijnt. Wanneer kap van houtopstand is toegestaan, geldt er een herplantplicht. Deze herplanting hoeft echter niet altijd op dezelfde plek plaats te vinden.

Kap van losse bomen in dorp of stad

De verplichte kapmelding en herplantplicht op grond van de Wet natuurbescherming is alleen van toepassing op bomen die gekapt worden buiten de ‘bebouwde kom houtopstanden’. Elke gemeente kan bij besluit van de gemeenteraad vaststellen wat hiervan de grenzen zijn. Indien de gemeente niet heeft vastgesteld dat er een ‘bebouwde kom houtopstanden’ is, valt het hele grondgebied van de gemeente onder de Wet natuurbescherming met betrekking tot houtopstanden. Deze bebouwde kom hoeft echter niet overeen te komen met de bebouwde kom onder de Wegenverkeerswet. De bescherming van losse bomen binnen de bebouwde kom is per gemeente verschillend geregeld. In sommige gemeenten is voor de kap van elke boom een omgevingsvergunning vereist. In andere gemeenten is alleen voor de kap van een ‘waardevolle boom’ een omgevingsvergunning nodig. Deze plaatselijke regelgeving is opgenomen in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) van de gemeente.

Bezwaar indienen

U kunt bij uw gemeente bezwaar maken tegen een omgevingsvergunning voor het kappen van bomen. Dit kan alleen als u belanghebbende bent:

• De eerste groep belanghebbenden zijn de mensen die uitzicht op de boom hebben zoals de directe buren. Belangrijk is dat u kunt aantonen dat u nadeel ondervindt van het kappen van de boom.
• De tweede groep belanghebbenden zijn verenigingen of stichtingen die zich inzetten voor het behoud van bomen.

Zorgvuldige afweging en onderzoek

De achterliggende reden voor de kap van bomen kan erg divers zijn. In alle gevallen dient het besluit zorgvuldig afgewogen te worden. Daarbij moeten de ecologische en landschappelijke nadelen afgewogen worden tegen de ruimtelijke en maatschappelijke voordelen. Bij ruimtelijke ontwikkelingen waarvoor kap noodzakelijk is, is het allereerst zaak dat er goed gekeken wordt naar mogelijke alternatieven die de kap kunnen voorkomen.

Daarnaast is een zorgvuldig ecologisch onderzoek van groot belang. Hierbij moet onderzocht worden of de bomen dienstdoen als vaste voortplantings- en rust- of verblijfplaats voor vogels en vleermuizen. Als dat zo is, moeten verzachtende maatregelen genomen worden om het voortbestaan van deze soorten niet in gevaar te brengen. Hierbij kunt u denken aan het plaatsen van nieuw nestmateriaal in bomen die wél behouden blijven. Voor de verzachtende maatregelen is vaak een ontheffing op grond van de Wet natuurbescherming noodzakelijk. Meer informatie over soortbescherming leest u hier.

Soms is kap begrijpelijk

Hoewel de kap van een boom per definitie een ecologische verslechtering lijkt te zijn, kan de NMU soms begrijpen waarom er voor kap gekozen wordt. Dit is bijvoorbeeld het geval als bomen moeten worden gekapt in verband met de veiligheid (vanwege ouderdom of na stormschade) of als inheemse boomsoorten door exotische boomsoorten worden overwoekerd.

Meer informatie

Meer informatie over de juridische regelingen rondom de kap van bomen kunt u vinden op de website www.bomenrecht.nl.

Voor meer informatie bij dreigende kap van bomen kunt u terecht bij de Bomenstichting.