Versnelde vernatting veengebieden vermindert CO2-uitstoot
juni 24, 2019
Versnelde vernatting veengebieden vermindert CO2-uitstoot
Op 24 juni presenteerde Urgenda in Den Haag een pakket van 40 maatregelen om in 2020 een kwart minder CO₂-uit te stoten ten opzichte van 1990. Dat is de vermindering die het kabinet van de rechter moet realiseren. De Natuur en Milieufederaties en Natuurmonumenten hebben één van de maatregelen aangedragen: het versneld vernatten van veen in natuurgebieden.
Veen dat verdroogt, oxideert. Daardoor komt er CO₂ vrij, een belangrijk broeikasgas. In heel Nederland wordt er jaarlijks 7 Mton uitgestoten uit het veen; een hoeveelheid vergelijkbaar met 2 (kleine) kolencentrales. Ook lijden veel veengebieden in Nederland – ook in de provincie Utrecht – aan verdroging, waardoor de leefgebieden van veel diersoorten achteruitgaan.
Een oplossing is om de grondwaterstand te verhogen waardoor er CO₂-uitstoot wordt voorkomen en de natuur zich kan herstellen: een win-winsituatie. Vaak liggen er al plannen op de plank om de natuurgebieden en omliggend gebieden te vernatten, maar deze plannen hebben niet altijd de hoogste prioriteit.
Versnelde uitvoering NatuurNetwerk plannen
In Nederland is er binnen de noemer NatuurNetwerk Nederland (NNN) al afgesproken het bestaande natuurareaal te vergroten met ruim tienduizend hectare aan nieuwe natuur op veengrond. Het NNN moet uiterlijk in 2027 klaar zijn. De plekken zijn al aangewezen en de plannen liggen klaar. Vanwege de kritische staat van de Nederlandse natuur en de hoge CO₂-uitstoot van veen, pleiten wij ervoor om de plannen voor deze gebieden versneld uit te voeren.
Kansrijk voor Utrechts veenweidegebied
De NMU vindt de maatregel kansrijk voor het veenweidegebied in de provincie Utrecht. ‘De aankoop van gebieden zorgt voor een extra geldstroom voor boeren en kan hen zo helpen om ook andere maatregelen te nemen, zoals weidevogelbeheer of de ontwikkeling van natte hooilanden,’ zegt Max Zevenbergen, projectleider Landelijk gebied en groene ruimte. ‘Daarmee versterkt deze klimaatmaatregel de biodiversiteit op het platteland. Je zou kunnen beginnen in de laagste gebieden in het veenweidegebied, waar het nu al bijna te nat is voor landbouw.’
Goedkope manier om CO2 te verminderen
Door een gedeelte van de vernattingsplannen al in 2019 en 2020 te realiseren, is er landelijk zo’n 0,13 – 0,26 Mton CO₂-reductie realiseerbaar voor eind 2020. Om de projecten te versnellen is er wel extra geld nodig. De kosten zijn ten opzichte van andere klimaatmaatregelen zoals ondergrondse CO₂-opslag erg goedkoop. Bovendien is vernatting van het veen een zeer efficiënte maatregel aangezien het direct werkt en het bovendien ook winst oplevert voor natuur, landbouw en landschap. Kortom: wij zien eigenlijk geen reden waarom we dit voorstel niet meteen gaan uitvoeren!
Compenseer CO2 via vernatting veen
Overigens voert de NMU momenteel een marktverkenning uit naar CO2-compensatie middels ‘Valuta voor Veen’ projecten. De CO2 Bank Utrecht die de NMU oprichtte zou hiervoor een geschikt vehikel zijn. Wie interesse heeft om CO2-uitstoot te compenseren in de eigen provincie, kan contact opnemen met Max Zevenbergen.
Ieke Benschop
Projectleider leefomgeving – duurzame bouw, duurzame daken en circulaire samenleving