Statenleden, raadsleden, bestuurders doen inspiratie op tijdens energie-excursie

november 12, 2019

Statenleden, raadsleden, bestuurders doen inspiratie op tijdens energie-excursie

De provincie Utrecht en gemeenten hebben een gezamenlijke ambitie om de energietransitie vorm te geven. De NMU organiseerde daarom op 1 november een excursie naar twee mooie voorbeeldprojecten: wind- en zonnepark Avri en Mijn Groene Huis. Hier deed de groep van ca 40 Statenleden, wethouders, raadsleden en energie-initiatieven inspiratie op en kreeg informatie over uitdagingen die op ons afkomen en welke rol bestuurders daarin kunnen spelen. De politiek kan immers de juiste randvoorwaarden scheppen om de energietransitie vorm te geven!

Locatie 1: Windpark Avri (Geldermalsen)

Bij afvalverwerkingsbedrijf Avri werden we opgevangen door Jan Jacob van Dijk (voorzitter) en Hans Adams (directeur penningmeester) van Betuwewind. We werden buiten rondgeleid langs de drie recentelijk geplaatste windmolens van Betuwewind. Betuwewind is een burgerwindcoöperatie en heeft zich ontwikkeld tot een kennis en ontwikkelingspartij. Bij windpark Avri zijn 900 leden (particulieren) betrokken. Het project levert rendement op dat gebruikt wordt om door te ontwikkelen en nieuwe projecten aan te jagen. De eerste fase is het meest risicovol en een grote kostenpost bij projecten zijn de aanloopkosten. Bestuurders kunnen faciliteren om risico’s af te dichten. Zo gaan RESsen helderheid en meer zekerheid geven. Daardoor kunnen projecten goedkoper geproduceerd worden, omdat de aanloopkosten van mislukte projecten niet meer verhaald hoeven worden.

Na de rondwandeling gaf Kees Quaadgras van IVN Amersfoort, een presentatie over natuur in combinatie met zonneparken. Zo pleit hij voor een opstelling waarbij er ook ruimte is voor de natuur. Hij was betrokken bij plannen voor een zonneveld in Amersfoort. Hij zette zich in om het ontwerp zodanig aan te passen dat natuur niet te leiden heeft onder de komst van de panelen. Zo zorgde de lobby ervoor dat de panelen een kwartslag gedraaid zijn. Een schuine opstelling richting het zuiden, met ruimte tussen de panelen zorgt voor meer licht en regen op de grond.

In de bus naar Mijn Groene Huis, sprak Gerben de Vries van de NMU, over energielandschappen en de tools die de NMU heeft ontwikkeld voor een zorgvuldige inpassing daarvan. De NMU pleit voor drievoudig duurzaam: 50% participatie, een goed inpassing en snelheid van ontwikkeling. Deze punten zijn bij ontwikkelaars niet vanzelfsprekend. Daarom heeft de NMU een aantal praktische instrumenten ontwikkeld, zoals de zonneladder en een afwegingsinstrument om ontwikkelingen te toetsen op deze punten.  Zowel overheden als ontwikkelaars proberen we hiermee te helpen met. Alle tools zijn te vinden in de toolbox.

Locatie 2: Mijn Groene Huis (Zeist)

We werden ontvangen door wethouder Wouter Catsburg en Marius Keij en Evelien Raap van Stichting Energie Zeist (SEZ). De wethouder benadrukte dat Mijn Groene Huis midden in de samenleving staat. Met een locatie in het centrum van Zeist en ook met voorlichting in de wijk met energieambassadeurs. Het verhaal over het energiezuinig maken van de woning kan het beste door de bewoner zelf verteld worden. De gemeente Zeist heeft een brede milieuvisie waarin ze samenwerken aan een duurzaam Zeist. Er is een Energieplan en ze investeren in Mijn Groene Huis in tijd, geld en vertrouwen. De SEZ is een onafhankelijke stichting.

Evelien Raap vertelde over Mijn Groene Huis; het startpunt was gericht op bewoners die iets willen. Nu zijn ze doorontwikkeld en meer gefocust op bewustwording. Ze ontzorgen bewoners met advies over besparingsopties, omdat ze geloven dat je op die manier kunt versnellen. Ze ervaren dat bewoners geen zin hebben in gedoe. Zo ondersteunen ze bewoners bij het proces van het verduurzamen van de woning en weten bewoners gemiddeld binnen 3 maanden van plan naar uitvoering te brengen. Het face-to-face contact is hierbij belangrijk. Er worden nu 30-40% meer maatregelen genomen door de acties van SEZ.

Tot slot vertelde Roland Vink (Stedin) over de rol van Stedin, uitdagingen als netbeheerder, netcapaciteit in de politiek en hun rol in de RES-opgave. De energietransitie zorgt voor verschuiving in de energie-opwek, het gebruik en in de markt. De energietransitie heeft grote impact op de infrastructuur. De netcapaciteit is een beperkende factor. Om dit probleem op te lossen moeten er langetermijnplannen gemaakt worden. Stedin wil aan tafel zitten bij de RES en meedenken met de puzzel, zodat ze zo goed mogelijk kunnen anticiperen op de ontwikkelingen en daarmee de doorlooptijd kunnen verkorten. Er moet nu al gekeken worden waar ruimte zit op het net, om keuzes voor projecten daarop aan te kunnen passen. Bestuurders kunnen een rol spelen door bij het opstellen van de omgevingsvisie goed samen te werken met partijen. Daarnaast moet er worden gezorgd voor soepele en kortere vergunningsprocedures en daarbij passende wetgeving. Als Stedin eerder kan voorinvesteren, dan kunnen ontwikkelingen eerder in gang gezet worden.

Op de terugweg in de bus wordt er nog druk nagepraat. Zo waren we aan het eind van de dag weer met nieuwe inzichten terug bij Utrecht Centraal!

bekijk hier het verslag van de excursie!