Natuur en Milieufederatie Utrecht zoekt ondernemende boeren die aan de slag willen met een agroforestry proefperceel

juli 26, 2023

Natuur en Milieufederatie Utrecht zoekt ondernemende boeren die aan de slag willen met een agroforestry proefperceel

De Natuur en Milieufederatie Utrecht (NMU) zoekt ondernemende boeren in de provincie Utrecht die een agroforestry proefperceel willen aanleggen. Agroforestry is een landbouwsysteem waarbij houtige gewassen zoals bomen en struiken worden gecombineerd met akkerbouw of veeteelt. Dit zorgt voor een verbetering van de waterhuishouding, het bodemleven, het dierenwelzijn en maakt het boerenbedrijf economisch weerbaarder. Agrariërs in de provincie Utrecht kunnen zich nu via de website van de NMU opgeven. Boeren worden bij het laagdrempelige project geholpen bij het maken van een plan en bij de aanleg van een agroforestry proefperceel. Daarnaast focussen we ook op kennisdeling: tijdens het project zullen meerdere excursies georganiseerd worden naar succesvolle agroforestry projecten. De Natuur en Milieufederaties in Zuid-Holland en Noord-Holland hebben ook plekken in hun provincies beschikbaar.

Agroforestry

Agroforestry is een landbouwsysteem waarbij houtige gewassen zoals bomen en struiken worden gecombineerd met akkerbouw of veeteelt. Vroeger zag je het regelmatig: grazend vee in een wei waar ook allerlei bomen stonden. Tegenwoordig is deze vorm van landbouw door ruilverkaveling steeds zeldzamer geworden. Agroforestry heeft economische én ecologische voordelen: het verbetert de waterhuishouding en het bodemleven en draagt bij aan dierenwelzijn door de schaduw en voederhagen die ontstaan. Daarnaast draagt agroforestry ook bij aan de economische weerbaarheid van het boerenbedrijf, bijvoorbeeld door de verkoop van noten en fruit of vergoedingen uit subsidies zoals de ANlb.

Proefpercelen project

Geïnteresseerde agrariërs kunnen zich nu opgeven om een proefperceel aan te leggen. De NMU helpt de boeren een plan te maken en het proefperceel aan te leggen op hun eigen terrein. Op deze manier kunnen Utrechtse agrariërs klein beginnen om te zien wat agroforestry hen te bieden heeft. Een proefperceel is ca. 0,5-1 hectare (250 – 1500 bomen en struiken) en bestaat bijvoorbeeld uit rijen walnoten- en fruitbomen, met aan de rand hagen en bloemen. In totaal worden in drie provincies vijftien proefpercelen aangelegd: vijf in Utrecht, vijf in Noord-Holland en vijf in Zuid-Holland. Ook agrariërs die nog geen proefperceel willen aanleggen maar wel interesse hebben in agroforestry, zijn welkom om zich op te geven om kennis op te doen.

Tevreden boeren

Dit is niet het eerste project dat de Natuur en Milieufederatie Utrecht doet met agroforestry. Sinds 2019 ondersteunen we Ron van Zandbrink, van boerderij ‘Tussen de Hagen’ in Stoutenburg. Hij is vijfde generatie melkveehouder en heeft de ambitie om meerdere natuurinclusieve bedrijfstakken toe te voegen aan de melkveehouderij. Sinds 2019 legde hij verschillende bomen aan: inmiddels heeft hij appel, peer, hazelaar, walnoot en tamme kastanje staan met daar tussen struiken klein fruit. Ook plantte hij verschillende voederhagen: groepen planten en bomen met voedsel dat koeien en kalfjes als aanvulling op hun normale voer kunnen eten.

“Agroforestry brengt een nieuwe dynamiek in het weiland en op de boerderij. Ik vind het een heel mooie aanvulling op het boerderij ecosysteem. Zelfs op de jonge leeftijd van ons agroforestry systeem zie je al veel voordelen. Schaduw, meer insecten en meer diversiteit. De economische voordelen liggen in de toekomst, daar is dit systeem ook op ingericht, maar de eerste voorzichtige oogst is er. Omdat het een nieuw element op de boerderij is, kost het veel tijd. Zowel qua fysieke arbeid als nadenken over hoe het systeem het beste kan werken. Deze investering moet niet worden onderschat. Het levert mij in ieder geval veel arbeidsvreugde op. Zeker als ik dan de koeien bedaard zie grazen tussen de koeien. Zo’n drie dagen later komt de mobiele kippenkar in de wei en zijn de kippen de hele dag druk in de weer in de bomen rijen, waar ze ook nog eens nuttig werk verzetten!”, aldus Ron van Zandbrink.

Het agroforestry proefpercelen project wordt uitgevoerd door de Natuur en Milieufederatie Utrecht, Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland, Natuur en Milieufederatie Noord-Holland, Louis Bolk Instituut en Fruitzforlife met o.a. financiële steun van Nationaal Park Fonds Utrechtse Heuvelrug, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en Triodos. Het NP Fonds is een initiatief van stichting Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. Met de oprichting van het Fonds wil het Nationaal Park projecten voor de bescherming en het behoud van dit unieke gebied een extra impuls geven.

Agrariërs kunnen zich opgeven via de website van de NMU, of eerst contact opnemen met Isabel Kruisheer.